Publicaties over uitgeverij Elsevier en wie haar tot bloei brachten

Publicaties over uitgeverij Elsevier en over wie daar een kenmerkende functie in hebben vervuld

In de geschiedenis van de (Nederlandse) rechtsvoorgangers van het huidige uitgeversconcern RELX is een aantal van onze leden nog zeer geïnteresseerd. Voor deze ex-werknemers, maar ook voor wie meer wil weten over dit uitgevershuis, is op deze pagina een verzameling publicaties vermeld, die tegenwoordig veelal alleen nog antiquarisch verkrijgbaar zijn. Onderaan deze pagina staan titels vermeld waarvan nog geen exemplaar in ons bezit is. Aanvullingen op deze lijst zijn welkom!
Deze rubriek Elsevieriana bevat nog drie andere hoofdstukken:

Libri amicorum: jubileum- en afscheidspublicaties, aangeboden door collega's;

Lijst van jaarverslagen van de (centrale) ondernemingsraad;

Uitgaven voor de werknemers:
Elsevier Bulletin, ASPects, non solus, Imprint, ESPRESSO en ESP World / Elsevier Science World / Elsevier (Science) Today / Elsevier Connect.

Dolf van den Brink – Een hoofd voor cijfers, een hart voor kunst
door Joan Hemels samengestelde en geredigeerde biografisch getinte bundel, in 2019 uitgegeven door Amsterdam University Press te Amsterdam, 785 pagina's, isbn: 978-94-6372-542-2; winkelprijs van dit rijkelijk geïllustreerde en ruim 2,5 kilo zware boek: € 29,99. Op instigatie van zoon ‛Dolf II’ (1948–2014) is Joan Hemels auteurs gaan benaderen. De samenstelling van het boek, waarvan het voorwoord werd geschreven door kleinzoon ‛Dolf III’, nam 9 jaar in beslag. Enkele hoofdstukken waren al jaren tevoren geschreven, gezien het jaar van overlijden van twee auteurs.
Twintig auteurs (van wie één anoniem) hebben bijdragen geschreven voor de tien hoofdstukken over het leven van dr. R.E.M. van den Brink (1919–1997), ook wel als ‛Dolf I’ aangeduid. Behalve de samensteller hebben de volgende personen een of meer hoofdstukken geschreven: Marianne Aben-Beerling, John Bakkenhoven, Antoinetty van den Brink-Witte, Willem Dijkhuis (1942–2011), Jop Euwijk, Sjors de Heuvel, Geert-Jan Kemme, Peter Jan Knegtmans, Laurens van Krevelen, Frans van Lier, Jenny Mateboer, Michel van der Plas (pseudoniem voor B.G.F. Brinkel, 1927–2013), Emke Raassen-Kruimel, Frank Rensen, Gerard Schouten, Noud Smelt, Jan P. van de Voort en Piet de Wit.
N.B. Op pag. 21/22 en onderaan pag. 521 worden nog passages uit een column van Nic van Rossum in VGEO Nieuwsbrief 46 aangehaald.

In de ban van mijn schaduw
door J.P. Klautz (1904-1990), met een nawoord door Jan de Hartog, uitgegeven door RPL Huizen BV, isbn: 90-71956-05-9, 1986, 22 hoofdstukken, 277 pagina's.

De uitgever heeft vele gezichten
door R.E.M. van den Brink, met een voorwoord van mr. F.B. Bakels RSzn, in 1979 bij zijn afscheid uitgegeven door Elsevier, 15 hoofdstukken, 117 pagina's. Deze publicatie bevat een keuze uit de ca. honderdvijftig voordrachten en artikelen, door drs. R.E.M. (Dolf) van den Brink (1919-1997) gehouden, respectievelijk geschreven in een periode van vijfendertig jaar.

Onder uitgevers – De onstuitbare opkomst van Pierre Vinken, de honger van Elsevier, de fusie met Reed, het succes, de stroppen, de interne machtsstrijd, de neergang
door Raymond Vermeulen en Philip de Wit, uitgegeven in 2000 door SUN, Nijmegen, 282 pagina's, isbn: 978-90-6168-967-6.

Tegen het idealisme – een biografie van Pierre Vinken
door Paul (P.M.L.) Frentrop, uitgegeven in 2007 door Prometheus, Amsterdam, 2de editie, 1032 pagina's, isbn: 978-90-446-1108-1 (op omslag vermeld als: 978-90-446-1108-3).

PJV
door Martin van Amerongen, in 1995 uitgegeven ter gelegenheid van het afscheid van Pierre Vinken (1927-2011) als voorzitter van de Raad van Bestuur. Het boekje telt 72 pagina's en “zal niet in de handel verkrijgbaar zijn”, aldus Loek van Vollenhoven bij de presentatie ervan.

Non Solus – Uitgevers en gouden knapen van Elsevier
Ter gelegenheid van het 75-jarig jubileum van EW (Elsevier Weekblad) in oktober 2020 als deel 10 verschenen in de reeks Journalistieke Bibliotheek, uitgeverij EW te Diemen, isbn: 978-94-6348-081-9, samenstelling: Arendo Joustra. Het boekje telt 232 pagina's, meet 13,5×21,5 cm en weegt 320 g. De winkelprijs is € 14,95, maar het is ook te bestellen bij de uitgever (dan komen er verzendkosten bij). Als auteurs van de 18 hoofdstukken worden genoemd: Thomas van den Bergh, Fred Eckhardt, Sjors de Heuvel, Arendo Joustra, Rik Kuethe, Rob Luckerhof, Gerry van der List, Elias van der Plicht en Henk Willem Smits.
Deel 1 De uitgevers telt 85 pagina's en wijdt twee hoofdstukken aan Jacs. G. Robbers (1838–1925), en aan Herman Robbers (1868–1937), Ted Klautz (1904–1990), Dolf van den Brink (1919–1977) en Pierre Vinken (1927–2011) ieder één hoofdstuk. Deel 2 De Gouden Knapen telt 116 pagina's en is opgedeeld in 12 hoofdstukken, gewijd aan Jan de Hartog, Henk Lunshof (2 hoofdstukken), Godfried Bomans, Jo Spier, Michel van der Plas, Cees Nooteboom, Gerard Reve, Harry Mulisch, Ferry Hoogendijk, Willem Frederik Hermans en Rik Kuethe. Alle 18 hoofdstukken zijn eerder verschenen (de eerste 8 zelfs nog in dit jaar 2020) in Elsevier/Elsevier Weekblad, een enkele in Hollands Maandblad; drie artikelen zijn een bewerking van of aanvulling op die oorspronkelijke artikelen uit 2011–2020.

The Elsevier Non Solus imprint
door Lucy Schlüter en Pierre Vinken (1927-2011), in 1997 uitgegeven door Elsevier Science B.V. ISBN: 0-444-82859-1. Het boekje telt 36 pagina's en was oorspronkelijk in het Nederlands geschreven en is in het Engels vertaald door Kenneth Ellison Davis.

Stofwisselingen – Nederlandse uitgevers en de heruitvinding van het natuurwetenschappelijke tijdschrift, 1945–1970
door Dorien Daling (geb. 1977), uitgegeven door Walburg Pers, Zutphen, isbn: 90-5730-731-6, 2011, 400 pagina's, proefschrift verdedigd op 1-12-2011 aan de Faculteit der Letteren van de Rijksuniversiteit Groningen. Dit boek bestaat uit 3 delen: Biochimica et Biophysica Acta 1946–1956, Nuclear Physics 1955–1966 (elk deel ruim honderd pagina's) en Vergelijking en synthese (60 pagina's)

Zie ook een eerdere publicatie van W.D. Daling uit 2006: The encyclopaedia as pioneer of the journal. The early years of Elseviers's Scientific Publishing Company, 1936-1956

Dutch Messengers – A History of Science Publishing, 1930–1980
door Cornelis D. (Cees) Andriesse, 271 pagina's, uitgegeven door Brill in 2008, isbn: 978-90-47-42415-4 en 978-90-04-17084-1.

Biochimica et Biophysica Acta: The Story of a Biochemical Journal
door E.C. Slater (1917–2016), door Elsevier Science Publishers BV (Biomedical Division) in 1986 uitgegeven, 122 pagina's, isbn: 0-444-80769-1.

BBA Volume 1000
Celebration Volume uit september 1989 met een overdruk van circa 40 toonaangevende artikelen van het eerste publicatiejaar 1947 tot medio jaren zestig, 482 pagina's, issn: 0006-3002.

A Century of Science Publishing – A Collection of Essays
25 essays over Publishers and Publishing en over Tools and Trends, samengesteld door Einar H. Fredriksson, door IOS Press, Amsterdam, in 2001 uitgegeven, 312 pagina's, isbn: 1-58603-148-1. Enkele van de circa 30 auteurs: Nico Poppelier, Pierre Vinken, Hans E. Roosendaal en ook de samensteller.

Blad(er)en in de tijd: 125 jaar Misset
eenmalige jubileumuitgave in de vorm van een tijdschrift, 24×34 cm, 82 pagina's ter gelegenheid van het feit dat op 1 april 1873 Cornelis Misset in Doetinchem de grondslag legde voor druk- en uitgeefactiviteiten. Door directie Senefelder Misset Grafisch Bedrijf bv en directie Elsevier Bedrijfsinformatie bv uitgegeven in april 1998.

Meer dan een weekblad – De geschiedenis van Elsevier
door Gerry van der List, in 2005 uitgegeven door Bert Bakker, Amsterdam, isbn: 90-351-2874-5, 292 pagina's, 9 hoofdstukken. Als deel 6 herverschenen in 2015 in de EW-reeks Journalistieke Bibliotheek.

Eén week Elseviers Weekblad 1951
gebonden boek met een verzameling artikelen uit Elseviers Weekblad van 1951, 190 pagina's

Het beste uit Elseviers Magazine 1964 1984– twintig jaar hoogtepunten uit de weekblad journalistiek
samengesteld door Jan Beasjou en John H. Wories, in 1984 uitgegeven door Elsevier, geen isbn-nummer vermeld, 208 pagina's. “Dit boek werd in beperkte oplage voor de abonnees van Elseviers Magazine gemaakt ter gelegenheid van het 20-jarig bestaan van Elseviers Magazine en het 40-jarig bestaan van B.V. Uitgeversmaatschappij Bonaventura.”

Eppo Doeve, 1907–1981, Ter herinnering
door Jop Euwijk, herinneringsboek aan Eppo Doeve, illustrator van Elseviers Weekblad, 103 pagina's, uitgegeven in 2013 door One Business, isbn: 978-90-352-5123-6.

A Short History of Elsevier
In Celebration of the 125th Anniversary of Elsevier and the 425th Anniversary of the House of Elzevir
door Jackie Hatton (research, writing, editing), in 2005 uitgegeven door Elsevier BV, Amsterdam, isbn: 00444520570, 30 pagina's.

Boekverkopers van Europa – Het 17de-eeuwse Nederlandse uitgevershuis Elzevier
onder redactie van B.P.M. Dongelmans, P.G. Hoftijzer en O.S. Lankhorst, in 2000 uitgegeven door Walburg Pers, Zutphen, 352 pagina's, isbn: 978-90-5730-116-2. Op een congres van de Nederlandse Boekhistorische Vereniging, gehouden in 1997, belichtten een twintigtal auteurs de historische ontwikkeling van de Elzeviers van 1580 tot 1712, verschenen als deel 5 in de ‛Nieuwe Reeks’ van ‛Bijdragen tot de Geschiedenis van de Nederlandse Boekhandel (BGNB)’.

Elsevier Science SA – Its History
In 2000 gepubliceerde geschiedenis van Elsevier Sequoia SA te Lausanne van 1963 tot 2000, een bundeling van persoonlijke herinneringen, 92 pagina's.

Emc² Elsevier-NDU Micro-computer club
Alle 16 nieuwsbrieven van elk circa 15 pagina's A4 of A5: nr. 1 (21 maart 1984) t/m nr. 16 (4 maart 1986), onder redactie van Hans Kramers, Gerard Roza, Warry Spijkstra en Gerard Prins

Deze nieuwsbrieven werden verzonden aan de (60 tot 100) leden van de hobbycomputerclub, die regelmatig avondbijeenkomsten organiseerde in de bibliotheek op de 8ste verdieping van Jan van Galenstraat 335: op 5 april 1984 (45 deelnemers), 10 mei, 19 september, 24 oktober, 29 november 1984, 13 februari, 21 maart, 25 april, 30 mei, 22 augustus, 12 september, 30 oktober, 11 december 1985 en voor 't laatst op 30 januari 1986. In 1985 zijn niet alleen in Amsterdam, maar ook in Doetinchem, Meppel en Arnhem clubavonden gehouden. In Amsterdam is er een cursus Inleiding Microcomputers en cursus Basic gegeven op vier avonden in najaar 1984.

Radar Magazine
unieke uitgave ter gelegenheid van de ingebruikname van het kantoorgebouw (Radarweg 29: Millennium Tower), 9 artikelen, 24 pagina's, november 2004

De Spindraad – Een Bildungsroman
door Paulus Snijders, in 2019 in eigen beheer uitgegeven door Pachinco Publishing, Uithoorn, 222 pagina's, isbn: 978-94-63867-2-5. Het boek is opgedragen aan Rascha Peper en beschrijft hoe de transitie van print naar digitaal in de jaren negentig bij de wetenschappelijke uitgever Hellbrand te Frankfurt invloed had op zowel de loopbaan als het privéleven van de hoofdpersoon, Karol Bandorf, in zijn contacten met Wilhelm Lohse, Sorina Munteanu, Detlef Ganacker, Jason Rietz, Konrad Seidel, Benno Magath, Jolanta Sobieska, Siegfried Stolz, Gaby Langenscheid en nog vele andere personages. Dit is een sleutelroman; met andere woorden: wie staan er model voor deze personages?

Empowering Knowledge – The Story of Elsevier
door Sjors de Heuvel (projectleider en primaire auteur/onderzoeker), in 2018 NIET uitgegeven door RELX, ca. 500 pagina's, isbn: 978-0-444-64036-9. Het Engelstalige boek zou na een voorwoord en een proloog vijf hoofdstukken bevatten, waarna nog een blik in de toekomst, acknowledgements en noten zouden volgen. De opdrachtgever RELX/Elsevier BV heeft, vlak voor het ter perse gaan, besloten dit boek NIET te publiceren.